ชีววิทยาและนิเวศวิทยาของ มด
1. วรรณะมดแม่รัง หรือมดราชินี
มีขนาดใหญ่กว่า มด ตัวอื่นที่อยู่ในรัง อกหนา ท้องใหญ่ และมักมีตาเดี่ยว สามารถสืบพันธุ์ได้ทำหน้าที่ในการเริ่มต้นสร้างรังและวางไข่เพื่อผลิตสมาชิกวรรณะอื่น ๆ ภายในรัง ตลอดจนควบคุมกิจกรรมต่าง ๆ ภายในรัง
2. วรรณะสืบพันธุ์
ประกอบด้วยมดเพศผู้และ มด เพศเมียที่สามารถผสมพันธุ์ได้ โดยทั่วไปจะมีปีก และมีขนาดใหญ่กว่ามดงานแต่เล็กกว่ามดแม่รัง มดวรรณะนี้จะผลิตออกมาเมื่อรังมีขนาดใหญ่และสมาชิกภายในรังมีมาก โดยจะมีหน้าที่ผสมพันธุ์เพื่อขยายรังใหม่ พบเป็นจำนวนน้อยกว่ามดงานในแต่ละรัง
3. วรรณะมดงาน
เป็น มด เพศเมียที่เป็นหมัน ไม่มีปีก เป็น มด ที่ออกหาอาหารและพบอยู่เสมอภายนอกรัง นอกจากหาอาหารแล้ว มดงานยังมีหน้าที่ในการสร้างรัง รักษารัง ดูแลตัวอ่อนและราชินี และป้องกันรัง มดงาน บางชนิดสามารถแบ่งรูปร่างออกได้เป็นมดงานที่มีรูปร่างแบบเดียว (monomorphic form)มดงานที่มีรูปร่าง 2 รูปแบบ (dimorphic form แบ่งออกเปน major worker และ minor worker)และมดงานที่มีรูปร่างได้หลายแบบ (polymorphic form)